Thursday, 30 April 2020

సువర్ణ సుమన సుజ్ఞేయము - 365 (నన్నయ భారతము: సభాపర్వం: ద్వితీయాశ్వాసం)










పాలిత దుర్ణయుండు శిశుపాలుడు బాలుడు, వీని నేల భూ
పాలక ! నీకు బట్టు వఱుపన్? మఱి ధర్మ వెఱుంగ వీనికిం
బోలునె రాగకోప పరిభూత మనస్కున కల్పరాజ్య
క్ష్మీ లలనాంధబుద్ధి కనిమిత్త మహత్పరివాదశీలికిన్.

అవినయబుద్ధివై హరికి నర్ఘ్య మయోగ్యమ యంటి; నీవు మూ
ర్ఖవు శిశుపాల ! యింక బలుకన్ వలసెన్ సభలోన నున్న యీ
యవనిపులెల్ల నాతని దయO బరిముక్తులు, వానిచేత నా 
హవ జితులుం, దదీయశరణార్థులుగా కొరులయ్య చెప్పుమా !

భీష్ముడు శ్రీకృష్ణుడిని అగ్రపూజకు అర్హుడని నిర్ణయించటం శిశుపాలునికి కోపకారణమై, పరమాత్ముడిని పలు విధాలుగా నిందించాడుధర్మరాజు అతడిని బుజ్జగించటానికి ప్రయత్నించాడుఇది చూసిన భీష్ముడు ధర్మరాజుతో ఇలా అన్నాడు:

" ధర్మరాజా ! శిశుపాలుడు చెడు నడవడిక కలవాడుఇతని మాటలు, చేతలు చూస్తుంటే పిల్ల చేష్టలుగా ఉన్నాయిఇటువంటివాడికి ధర్మాన్ని గురించి ఎందుకు చెబుతావుఇతడు అసూయతో మాట్లాడుతున్నాడుఏదో తన చిన్న రాజ్యాన్ని, రాజ్యాధికారాన్ని చూసి విర్రవీగుతున్నాడుదానితో గుడ్డివాడిలాగా మంచిని చూడలేకపోతున్నాడుఅటువంటివాడికి ధర్మం తలకెక్కుతుందా? " 

తరువాత భీష్ముడు శిశుపాలుడి వైపు చూసి ఇలా అన్నాడు:

" శిశుపాలా ! నీవు వినయం లేకుండా కృష్ణుడికి అర్ఘ్యం ఇవ్వద్దని మాట్లాడుతున్నావుఇది పద్ధతి కాదుఇక్కడకు వచ్చిన రాజు లందరూ జరాసంధుని చెరలో నుంచి శ్రీకృష్ణునిచే విడిపింపబడినవారు  లేకపోతే ఆయన చేతిలో ఓడిపోయినవారు లేదా ఆయన శరణు కోరినవారుఅలాకాకుండా ఇతరులు ఎవరున్నారో చెప్పు. "

సందర్భంగా, తిరుమల తిరుపతి దేవస్థానంవారు ప్రచురించిన శ్రీమదాంధ్ర మహాభారతము, సభాపర్వం, ద్వితీయాశ్వాసానికి డాక్టరు అప్పజోడు వేంకటసుబ్బయ్యగారు విశేష వ్యాఖ్యను అందించారుదానిని కూడా ఇక్కడ పొందుపరుస్తున్నాను.

" పద్యాలు శిశుపాలుడి చెడు స్వభావాన్ని ప్రతిఫలించే అద్దములు. ధర్మతత్త్వాన్ని గ్రహించటానికి రాగద్వేషరహితమైన సమచిత్తం ఉండాలి. అహంకారం, అవివేకం ఉండకూడదుశిశుపాలుని స్వభావంలో ఉండవలసిన సమచిత్తత లేదుఉండగూడని అహంకారం, అవివేకం మెండుగా ఉన్నాయి. అందుచేత, ' ధర్మరాజా! ఇతనికి ధర్మతత్త్వాన్ని చెప్పి ఒప్పించే ప్రయత్నం వ్యర్థ ' మని భీష్ము డంటున్నాడుఅంతేకాదు, ' భూపాలక ! నేల నాలుగు దిక్కులు జయించి సార్వభౌమ యోగ్యమైన రాజసూయయాగం చేసే మహారాజా ! వీనిన్ - తక్కువవాణ్ణి, అల్పరాజ్య లక్ష్మీలలనాంధబుద్ధిని, అనిమిత్త మహత్పరిశీలవాదిని - ఒప్పించే ప్రయత్నం నీకు అనవసర ' మని కూడా అంటున్నాడు.

రెండవ పద్యంలో ' హరి ' శబ్దప్రయోగం ఉచితంగా ఉంది. శ్రీకృష్ణుని విష్ణుత్వం మీద, శిశుపాలుని మూర్ఖత్వం మీద మాట వెలుగులను ప్రసరిస్తున్నది.




No comments:

Post a Comment

ప్రియమైన పాఠకులకు నమస్కారపూర్వకంగా ఒక చిన్న మనవి. గూగుల్ వారు బ్లాగులో మార్పులు తేవటం వలన, వ్రాసిన దానిని, ఉన్నదున్నట్లుగా, పద్యపాద విభజన, పేరాగ్రాఫుల విభజనతో పోస్టు చేయటం కష్టంగా మారింది. ఇది బ్లాగులు నిర్వహిస్తున చాలామంది పడుతున్న ఇబ్బంది అని తెలియవస్తున్నది.. సాంకేతిక పరిజ్ఞానం శూన్యమైన నా వంటి వానికి మరీ ఇబ్బందిగా తయారయ్యింది. అయితే, జిజ్ఞాసువులైన పాఠకులు, నాతో పంచుకొనే ఆ రెండు ముక్కలకే ప్రాధాన్య మిస్తారు కానీ, అందచందాలకు కాదనే ప్రగాఢ విశ్వాసంతో, పద్యపాద విభజన ( \ ) గుర్తుతో, పేరాగ్రాఫు విభజన ( \\ ) గుర్తుతో, శీర్షిక ముందు, ( * ) గుర్తుతో, వివరణ ( + ) గుర్తుతో మీ ముందుంచుతున్నాను. ఇది ఇబ్బదికరమే. అయినా, పరిస్థితులు చక్కబడే వరకూ, ఇబ్బందిని సహృదయంతో భరిస్తారని ఆశిస్తున్నాను. * సువర్ణ సుమన సుజ్ఞేయము - 778 ( శ్రీమద్రామాయణ కల్పవృక్షము: సుందర కాండము: పూర్వరాత్ర ఖండము) \ఎవ్వరు వంపరాని ధను వీ దనుజేశ్వరుఁ డేగి వంపగా\ నొవ్వినయట్టిదాని నవనూతనబాలుడు వంచె రాముడా\ యెవ్వడు భార్గవుండు పరమేశ్వర శిష్యుడు మున్ను నిల్వ లే\ దెవ్వరు వానిముందుఁ బరమేశ్వరుడా రఘుమూర్తి తక్కగన్. \ \జనకజ చూడగా నతని శౌర్యము లోకువ కార్తవీర్యుఁ డ\ ర్జునుని పరాక్రమమ్మునకు శూరుడు రాముడు వేయిచేతులం \ దునఁ దనగొడ్డట న్నఱికె నూతన బాలుడు రాము నింక నే\ మనవలె సప్తతాళదళ నాద్భుతముల్ మలినాటి ముచ్చటల్. \ \ఈ యమ యెవ్వరో దితికులేశ్వరు నమ్మినచాన నిద్దురం\ బోయెడు వేళలో మొగలిపొట్టవలెన్ శయనించియున్న ద\ బ్జాయుత ముగ్ధముగ్ధ మధురాకృతి కాదని సీతయైన నీ\ తోయజనేత్ర కాదగును దూరపుభావన చేయకున్నచో.\ \అరరే కన్నుల వ్రేలు చున్నయది దుఃఖాంభోధి నిర్మగ్నయై\ తరుణీరత్నము సీత బ్రాతియుగ నిద్రాశూన్య రక్తాక్షియై\ సరగన్ వాక్కున రామ రామ యనుచు శబ్దించుచున్ మన్మనోం\ తర జీవంబువలెన్ నిరంతర దురంత ప్రౌఢ చింతామతిన్.\ + హనుమంతుడు లంకానగరంలో సీతాన్వేషణ చేస్తున్నాడు. పుష్పకంలో, నిద్రిస్తున్న స్త్రీలు కనుపించారు. అందులో ఒక దివ్యమైన ముఖకవళికలున్న స్త్రీని చూసి, సీత అని భ్రమపడ్డాడు. ఆ తరువాత, నిదానంగా తనలో తాను తర్కించుకొంటున్నాడు.\\ " ఎవ్వరూ వంచలేని శివధనుస్సును వంచటానికి వెళ్ళి, రావణాసురుడు భంగపడ్డాడు. అప్పుడు నూత్నయవ్వనంతో ఉట్టిపడుతున్న యీ రాముడు వెళ్ళి ధనుర్భంగం చేశాడు. పరమేశ్వరుని శిష్యుడైన భార్గవరాముడి ముందు ఒక్క దశరథరాముడు తప్ప యెవరూ నిలువలేకపోయారు.\\ జానకి దృష్టిలో రావణుని పరాక్రమం తక్కువ. ఇక కార్తవీర్యార్జునుని వెయ్యి చేతులను భార్గవరాముడు తన గొడ్డలితో నరికాడు. అటువంటి పరశురాముడి ముందు నిలబడగలిగిన యీ నూత్నయవ్వనంతో వెలుగొందే రాముడిని ఏమనాలి? ఏడు తాటిచెట్లను ఒక్క బాణంతో పెకలించిన అతడి ఆ తరువాత రోజుల్లోని ముచ్చట్లను గురించి యెంతని చెప్పాలి?\\ ఈ తల్లి యెవ్వరోగాని రావణుడిని నమ్ముకొన్న స్త్రీ. నిద్రపోయేటప్పుడు మొగలిపొట్టలాగా పడుకొని ఉంది. అంత లోతుగా పరిశీలన చేయకుండా ఉంటే, పద్మాల వంటి కన్నులు కలిగిన ముగ్ధమనోహరాకృతి సీతాదేవి ఒకవేళా ఈ దివ్యస్త్రీ అయితే కావచ్చునని అనుకోవటానికి ఆస్కారం ఉంది.\\ అయ్యో ! దుఃఖసముద్రంలో మునిగిపోయి, నిద్రలేకపోవటం వల్ల కళ్ళు ఎరుపెక్కి, నిరంతరం ' రామ, రామ ' అని రామనామస్మరణ చేస్తూ, రాముడే తన హృదంతర జీవమని, దుర్భరమైన శోకంతో ఉన్న సీతమ్మ తల్లి రూపం నా కళ్ళకు కనిపిస్తూ ఉంది కదా ! "\\ హనుమంతుడు నిత్య జాగరూకుడు. బుద్ధిమదగ్రగణ్యుడు. విచక్షణాశీలి. అందువల్ల, మొదట మండోదరిని చూసి సీత అని పొరపాటుబడ్డా, వెనక్కి తిరిగి మళ్ళీ ఆలోచించుకొన్నాడు. నిరంతరం రాముని భావనలో మునిగిపోయి, దుఃఖతో ఉన్న సీతమ్మ ఈమె యెట్లా అవుతుందని విశ్లేషించుకొన్నాడు.\\ ఈ పద్యాలు శ్రీమద్రామాయణ కల్పవృక్షము, సుందర కాండము, పూర్వరాత్ర ఖండము లోనివి.

like