Monday, 13 April 2020

సువర్ణ సుమన సుజ్ఞేయము -299 (ఎఱ్ఱన భారతము: అరణ్యపర్వం: చతుర్థాశ్వాసం)

అంబ! నవాంబుజోజ్వల కరాంబుజ! శారదచంద్రచంద్రికా
డంబర చారుమూర్తి ! ప్రకటస్ఫుటభూషణ రత్న రోచిరా
చుంబితదిగ్విభాగ! శ్రుతిసూక్తవివిక్తనిజప్రభావ! భా
వాంబరవీధివిశ్రుతవిహారి! ననుం గృప జూడు భారతీ !

ఇది ప్రబంధపరమేశ్వరుడు ఎఱ్ఱాప్రగడ పూరించిన శ్రీమదాంధ్ర మహాభారతము, అరణ్యపర్వం, చతుర్థాశ్వాసంలోని  పద్యం

మార్కండేయ మహర్షి ధర్మరాజుకి వైన్యుడి చరిత్రం చెప్పిన తరువాత, పలు ధర్మసూక్షాలకు నిలయమైన సరస్వతీగీతను చెప్పాడుభగవంతుడైన కృష్ణుడి చేత చెప్పబడిన ఉపనిషత్సారానికి  భగవద్గీత అని ఎట్లా పేరు వచ్చిందో, అదే విధంగా ఇది సరస్వతీదేవి చేత చెప్పబడటం వల్ల సరస్వతీగీతగా ప్రసిద్ధి వహించింది.

తార్క్ష్యుడనే మునీశ్వరుడు సరస్వతీదేవిని గురించి తపస్సు చేసాడు దేవి ప్రత్యక్షమైనప్పుడు ఆమెను విధంగా స్తుతించాడు.

" అమ్మా! సరస్వతీ! నీవు అప్పుడే వికసించిన పద్మాల వంటి చేతులు కలిగినదానివిశరత్కాలపు వెన్నెల వంటి శరీరకాంతి కలదానివిదిగంతాల వరకు కాంతులు వెదజల్లే ఆభరణాలు ధరించినదానివి. వేదసూక్తాలలో వర్ణించబడిన స్వీయమహిమ కలిగినదానివి.   మా ఊహలు అనే ఆకాశవీధుల్లో  చక్కగా విహరించేదానివి. నన్ను దయచూడు తల్లీ ! " 

పద్మం జ్ఞానానికి ప్రతీకసరస్వతీ జ్ఞానస్వరూపిణివెన్నెల స్వచ్ఛతకు మారుపేరు.
యసస్సును వెన్నెలతో పోలుస్తూ యశశ్చంద్రికలు అంటారు. జ్ఞానం వల్ల తనువు చాలించిన తరువాత కూడా నిలబడే కీర్తి వస్తుందిదిగంతాలు అనంతత్వానికి ప్రతీకఅమ్మవారు శబ్దరూపంలో విశ్వవ్యాప్తమైన ఓంకార స్వరూపిణి.   పరమేశ్వరీ స్వరూపమైన సరస్వతీదేవి వేదసూక్తాలలో వర్ణించబడిందిఅవి సరస్వతీసూక్తములుగా ప్రసిద్ధి వహించాయిసరస్వతీదేవి వేదస్వరూపిణిపర, పశ్యంతి, మధ్యమ అనే రూపాలలో భావజగత్తులో విహరించి, వైఖరీ వాక్కుగా బహిర్గతమవుతుంది అమ్మవారుసరస్వతి వాక్స్వరూపిణి.

పిల్లలకు చిన్నతనం నుండే ఇటువంటి పద్యాలను నేర్పితే, వారికి, అక్షరాలను చక్కగా పలకడం చేతనవుతుంది.   తద్వారా,  " పెళ్ళి " అనేది " పెల్లి " గా పలికే దుర్దశ తొలగిపోతుంది


పోతనగారు ముచ్చటపడి పద్యాన్ని తన ఆంధ్రమహాభాగవతములో ప్రార్థనా పద్యంగా చేర్చారు..

No comments:

Post a Comment

ప్రియమైన పాఠకులకు నమస్కారపూర్వకంగా ఒక చిన్న మనవి. గూగుల్ వారు బ్లాగులో మార్పులు తేవటం వలన, వ్రాసిన దానిని, ఉన్నదున్నట్లుగా, పద్యపాద విభజన, పేరాగ్రాఫుల విభజనతో పోస్టు చేయటం కష్టంగా మారింది. ఇది బ్లాగులు నిర్వహిస్తున చాలామంది పడుతున్న ఇబ్బంది అని తెలియవస్తున్నది.. సాంకేతిక పరిజ్ఞానం శూన్యమైన నా వంటి వానికి మరీ ఇబ్బందిగా తయారయ్యింది. అయితే, జిజ్ఞాసువులైన పాఠకులు, నాతో పంచుకొనే ఆ రెండు ముక్కలకే ప్రాధాన్య మిస్తారు కానీ, అందచందాలకు కాదనే ప్రగాఢ విశ్వాసంతో, పద్యపాద విభజన ( \ ) గుర్తుతో, పేరాగ్రాఫు విభజన ( \\ ) గుర్తుతో, శీర్షిక ముందు, ( * ) గుర్తుతో, వివరణ ( + ) గుర్తుతో మీ ముందుంచుతున్నాను. ఇది ఇబ్బదికరమే. అయినా, పరిస్థితులు చక్కబడే వరకూ, ఇబ్బందిని సహృదయంతో భరిస్తారని ఆశిస్తున్నాను. * సువర్ణ సుమన సుజ్ఞేయము - 778 ( శ్రీమద్రామాయణ కల్పవృక్షము: సుందర కాండము: పూర్వరాత్ర ఖండము) \ఎవ్వరు వంపరాని ధను వీ దనుజేశ్వరుఁ డేగి వంపగా\ నొవ్వినయట్టిదాని నవనూతనబాలుడు వంచె రాముడా\ యెవ్వడు భార్గవుండు పరమేశ్వర శిష్యుడు మున్ను నిల్వ లే\ దెవ్వరు వానిముందుఁ బరమేశ్వరుడా రఘుమూర్తి తక్కగన్. \ \జనకజ చూడగా నతని శౌర్యము లోకువ కార్తవీర్యుఁ డ\ ర్జునుని పరాక్రమమ్మునకు శూరుడు రాముడు వేయిచేతులం \ దునఁ దనగొడ్డట న్నఱికె నూతన బాలుడు రాము నింక నే\ మనవలె సప్తతాళదళ నాద్భుతముల్ మలినాటి ముచ్చటల్. \ \ఈ యమ యెవ్వరో దితికులేశ్వరు నమ్మినచాన నిద్దురం\ బోయెడు వేళలో మొగలిపొట్టవలెన్ శయనించియున్న ద\ బ్జాయుత ముగ్ధముగ్ధ మధురాకృతి కాదని సీతయైన నీ\ తోయజనేత్ర కాదగును దూరపుభావన చేయకున్నచో.\ \అరరే కన్నుల వ్రేలు చున్నయది దుఃఖాంభోధి నిర్మగ్నయై\ తరుణీరత్నము సీత బ్రాతియుగ నిద్రాశూన్య రక్తాక్షియై\ సరగన్ వాక్కున రామ రామ యనుచు శబ్దించుచున్ మన్మనోం\ తర జీవంబువలెన్ నిరంతర దురంత ప్రౌఢ చింతామతిన్.\ + హనుమంతుడు లంకానగరంలో సీతాన్వేషణ చేస్తున్నాడు. పుష్పకంలో, నిద్రిస్తున్న స్త్రీలు కనుపించారు. అందులో ఒక దివ్యమైన ముఖకవళికలున్న స్త్రీని చూసి, సీత అని భ్రమపడ్డాడు. ఆ తరువాత, నిదానంగా తనలో తాను తర్కించుకొంటున్నాడు.\\ " ఎవ్వరూ వంచలేని శివధనుస్సును వంచటానికి వెళ్ళి, రావణాసురుడు భంగపడ్డాడు. అప్పుడు నూత్నయవ్వనంతో ఉట్టిపడుతున్న యీ రాముడు వెళ్ళి ధనుర్భంగం చేశాడు. పరమేశ్వరుని శిష్యుడైన భార్గవరాముడి ముందు ఒక్క దశరథరాముడు తప్ప యెవరూ నిలువలేకపోయారు.\\ జానకి దృష్టిలో రావణుని పరాక్రమం తక్కువ. ఇక కార్తవీర్యార్జునుని వెయ్యి చేతులను భార్గవరాముడు తన గొడ్డలితో నరికాడు. అటువంటి పరశురాముడి ముందు నిలబడగలిగిన యీ నూత్నయవ్వనంతో వెలుగొందే రాముడిని ఏమనాలి? ఏడు తాటిచెట్లను ఒక్క బాణంతో పెకలించిన అతడి ఆ తరువాత రోజుల్లోని ముచ్చట్లను గురించి యెంతని చెప్పాలి?\\ ఈ తల్లి యెవ్వరోగాని రావణుడిని నమ్ముకొన్న స్త్రీ. నిద్రపోయేటప్పుడు మొగలిపొట్టలాగా పడుకొని ఉంది. అంత లోతుగా పరిశీలన చేయకుండా ఉంటే, పద్మాల వంటి కన్నులు కలిగిన ముగ్ధమనోహరాకృతి సీతాదేవి ఒకవేళా ఈ దివ్యస్త్రీ అయితే కావచ్చునని అనుకోవటానికి ఆస్కారం ఉంది.\\ అయ్యో ! దుఃఖసముద్రంలో మునిగిపోయి, నిద్రలేకపోవటం వల్ల కళ్ళు ఎరుపెక్కి, నిరంతరం ' రామ, రామ ' అని రామనామస్మరణ చేస్తూ, రాముడే తన హృదంతర జీవమని, దుర్భరమైన శోకంతో ఉన్న సీతమ్మ తల్లి రూపం నా కళ్ళకు కనిపిస్తూ ఉంది కదా ! "\\ హనుమంతుడు నిత్య జాగరూకుడు. బుద్ధిమదగ్రగణ్యుడు. విచక్షణాశీలి. అందువల్ల, మొదట మండోదరిని చూసి సీత అని పొరపాటుబడ్డా, వెనక్కి తిరిగి మళ్ళీ ఆలోచించుకొన్నాడు. నిరంతరం రాముని భావనలో మునిగిపోయి, దుఃఖతో ఉన్న సీతమ్మ ఈమె యెట్లా అవుతుందని విశ్లేషించుకొన్నాడు.\\ ఈ పద్యాలు శ్రీమద్రామాయణ కల్పవృక్షము, సుందర కాండము, పూర్వరాత్ర ఖండము లోనివి.

like