Monday, 6 April 2020

సువర్ణ సుమన సుజ్ఞేయము - 274 (మనుచరిత్రము: ప్రథమాశ్వాసము)

వరణాతరంగిణీదరవికస్వరనూత్న
          కమలకషాయగంధము వహించి
ప్రత్యూషపవనాంకురములు పైకొనువేళ
          వామనస్తుతిపరత్వమున లేచి
సచ్ఛాత్రు డగుచు నిచ్చలు నేగి యయ్యేట 
          నఘమర్షణస్నాన మాచరించి
సాంధ్యకృత్యము దీర్చి సావిత్రి జపియించి 
          సైకతస్థలి గర్మసాక్షి కెఱగి 

ఫలసమిత్కుశకుసుమాదిబహుపదార్థ
తతియు నుదికినమడుగుదోవతులు గొంచు
బ్రహ్మచారులు వెంటరా బ్రాహ్మణుండు
వచ్చు నింటికి  బ్రజ  దన్ను  మెచ్చి చూడ.

అల్లసాని పెద్దనామాత్యుడు రచించిన మనుచరిత్రము, ప్రథమాశ్వాసంలోని పద్యంలో, బ్రాహ్మణ కులంలో పుట్టినవాడు విధమైన నిత్యకర్మానుష్ఠానం చెయ్యాలో, ప్రవరుని దినచర్య ద్వారా చెప్పినట్లయింది.

ప్రవరుడు  వేకువజామునే నిద్ర నుండి మేల్కొంటాడుఅప్పుడు, ప్రభాత సమయంలో ఎట్లా ఉంటుందివరణానది నిండా అరవిరిసిన  తామర పూలుంటాయిఅవి వాటి సుగంధాన్ని ప్రదేశమంతా విరజిమ్ముతాయినది మీద నుండి వీచే పిల్లగాలులు ఒగరైన వాసనను మోసుకొస్తుంటాయిఅటువంటి సమయంలో నిద్ర లేచిన ప్రవరుడు, వామనుని స్తుతిస్తూ నిద్ర లేస్తాడు. ప్రాతఃసంధ్యాకాల నిత్యకర్మలను ఆచరించాల్సినవారు, వటువుగా అవతారమెత్తిన విష్ణువును స్మరించడం ఉదాత్తంగా ఉంది. తరువాత, శిష్యుల నందరినీ వెంటబెట్టుకొని, నదిలో అఘమర్షణ స్నానం చెయ్యడానికి వెళ్తాడుఅఘమర్షణమంటే పాపాలను పోగొట్టడంఅఘమర్షణ మంత్రం జపిస్తూ స్నానం చెయ్యడంనదీతీరంలో, ఇసుకతిన్నె మీద కూర్చొని, కర్మసాక్షియైన సూర్యుడిని తలచుకొంటూ, సూర్యమండలాంతర్వర్తియైన  శ్రీమన్నారాయణున్ని, గాయత్రీ మంత్రాన్ని జపిస్తాడుఅక్కడున్న, పూలు, పండ్లు, దర్భలు మొదలయిన వాటిని సమీకరించుకొని, మడి ధోవతులను తీసుకొని, శిష్యులు తనను అనుసరిస్తుండగా, చూసేవారు తనను మెచ్చుకుంటుండగా, ఇంటికి తిరిగి వస్తాడు.

బాహ్మణకులంలో పుట్టినవాడి దినచర్య విధంగా, క్రమబద్ధంగా, ధర్మయుతంగా ఉంటే, ఇతరుల కతడు ఆదర్శప్రాయుడౌతాడుచాతుర్వ్యర్ణాలలో, బ్రాహ్మణుడు ధర్మాన్ని ఆచరించి, ప్రవర్తిల్ల జేయవలసినవాడుఅందువల్ల, ఇతరులకు అతడు మార్గదర్శి కావాలి.


వ్యాఖ్యాత చిన్నతనంలోచందోలు శాస్త్రులుగారు అని పిలువబడే,    ప్రాతఃస్మరణీయులు బ్రహ్మర్షి తాడేపల్లి రాఘవనారాయణ శాస్త్రి గారు, వారి శిష్యబృందం, వేదాధ్యయనం చేస్తూ వెంటరాగా, సమీప గ్రామాలకు వెళ్ళడం, అది కళ్ళారా చూడగలగడం ఒక పూర్వపుణ్య విశేషంగా భావిస్తున్నాడు.

No comments:

Post a Comment

ప్రియమైన పాఠకులకు నమస్కారపూర్వకంగా ఒక చిన్న మనవి. గూగుల్ వారు బ్లాగులో మార్పులు తేవటం వలన, వ్రాసిన దానిని, ఉన్నదున్నట్లుగా, పద్యపాద విభజన, పేరాగ్రాఫుల విభజనతో పోస్టు చేయటం కష్టంగా మారింది. ఇది బ్లాగులు నిర్వహిస్తున చాలామంది పడుతున్న ఇబ్బంది అని తెలియవస్తున్నది.. సాంకేతిక పరిజ్ఞానం శూన్యమైన నా వంటి వానికి మరీ ఇబ్బందిగా తయారయ్యింది. అయితే, జిజ్ఞాసువులైన పాఠకులు, నాతో పంచుకొనే ఆ రెండు ముక్కలకే ప్రాధాన్య మిస్తారు కానీ, అందచందాలకు కాదనే ప్రగాఢ విశ్వాసంతో, పద్యపాద విభజన ( \ ) గుర్తుతో, పేరాగ్రాఫు విభజన ( \\ ) గుర్తుతో, శీర్షిక ముందు, ( * ) గుర్తుతో, వివరణ ( + ) గుర్తుతో మీ ముందుంచుతున్నాను. ఇది ఇబ్బదికరమే. అయినా, పరిస్థితులు చక్కబడే వరకూ, ఇబ్బందిని సహృదయంతో భరిస్తారని ఆశిస్తున్నాను. * సువర్ణ సుమన సుజ్ఞేయము - 778 ( శ్రీమద్రామాయణ కల్పవృక్షము: సుందర కాండము: పూర్వరాత్ర ఖండము) \ఎవ్వరు వంపరాని ధను వీ దనుజేశ్వరుఁ డేగి వంపగా\ నొవ్వినయట్టిదాని నవనూతనబాలుడు వంచె రాముడా\ యెవ్వడు భార్గవుండు పరమేశ్వర శిష్యుడు మున్ను నిల్వ లే\ దెవ్వరు వానిముందుఁ బరమేశ్వరుడా రఘుమూర్తి తక్కగన్. \ \జనకజ చూడగా నతని శౌర్యము లోకువ కార్తవీర్యుఁ డ\ ర్జునుని పరాక్రమమ్మునకు శూరుడు రాముడు వేయిచేతులం \ దునఁ దనగొడ్డట న్నఱికె నూతన బాలుడు రాము నింక నే\ మనవలె సప్తతాళదళ నాద్భుతముల్ మలినాటి ముచ్చటల్. \ \ఈ యమ యెవ్వరో దితికులేశ్వరు నమ్మినచాన నిద్దురం\ బోయెడు వేళలో మొగలిపొట్టవలెన్ శయనించియున్న ద\ బ్జాయుత ముగ్ధముగ్ధ మధురాకృతి కాదని సీతయైన నీ\ తోయజనేత్ర కాదగును దూరపుభావన చేయకున్నచో.\ \అరరే కన్నుల వ్రేలు చున్నయది దుఃఖాంభోధి నిర్మగ్నయై\ తరుణీరత్నము సీత బ్రాతియుగ నిద్రాశూన్య రక్తాక్షియై\ సరగన్ వాక్కున రామ రామ యనుచు శబ్దించుచున్ మన్మనోం\ తర జీవంబువలెన్ నిరంతర దురంత ప్రౌఢ చింతామతిన్.\ + హనుమంతుడు లంకానగరంలో సీతాన్వేషణ చేస్తున్నాడు. పుష్పకంలో, నిద్రిస్తున్న స్త్రీలు కనుపించారు. అందులో ఒక దివ్యమైన ముఖకవళికలున్న స్త్రీని చూసి, సీత అని భ్రమపడ్డాడు. ఆ తరువాత, నిదానంగా తనలో తాను తర్కించుకొంటున్నాడు.\\ " ఎవ్వరూ వంచలేని శివధనుస్సును వంచటానికి వెళ్ళి, రావణాసురుడు భంగపడ్డాడు. అప్పుడు నూత్నయవ్వనంతో ఉట్టిపడుతున్న యీ రాముడు వెళ్ళి ధనుర్భంగం చేశాడు. పరమేశ్వరుని శిష్యుడైన భార్గవరాముడి ముందు ఒక్క దశరథరాముడు తప్ప యెవరూ నిలువలేకపోయారు.\\ జానకి దృష్టిలో రావణుని పరాక్రమం తక్కువ. ఇక కార్తవీర్యార్జునుని వెయ్యి చేతులను భార్గవరాముడు తన గొడ్డలితో నరికాడు. అటువంటి పరశురాముడి ముందు నిలబడగలిగిన యీ నూత్నయవ్వనంతో వెలుగొందే రాముడిని ఏమనాలి? ఏడు తాటిచెట్లను ఒక్క బాణంతో పెకలించిన అతడి ఆ తరువాత రోజుల్లోని ముచ్చట్లను గురించి యెంతని చెప్పాలి?\\ ఈ తల్లి యెవ్వరోగాని రావణుడిని నమ్ముకొన్న స్త్రీ. నిద్రపోయేటప్పుడు మొగలిపొట్టలాగా పడుకొని ఉంది. అంత లోతుగా పరిశీలన చేయకుండా ఉంటే, పద్మాల వంటి కన్నులు కలిగిన ముగ్ధమనోహరాకృతి సీతాదేవి ఒకవేళా ఈ దివ్యస్త్రీ అయితే కావచ్చునని అనుకోవటానికి ఆస్కారం ఉంది.\\ అయ్యో ! దుఃఖసముద్రంలో మునిగిపోయి, నిద్రలేకపోవటం వల్ల కళ్ళు ఎరుపెక్కి, నిరంతరం ' రామ, రామ ' అని రామనామస్మరణ చేస్తూ, రాముడే తన హృదంతర జీవమని, దుర్భరమైన శోకంతో ఉన్న సీతమ్మ తల్లి రూపం నా కళ్ళకు కనిపిస్తూ ఉంది కదా ! "\\ హనుమంతుడు నిత్య జాగరూకుడు. బుద్ధిమదగ్రగణ్యుడు. విచక్షణాశీలి. అందువల్ల, మొదట మండోదరిని చూసి సీత అని పొరపాటుబడ్డా, వెనక్కి తిరిగి మళ్ళీ ఆలోచించుకొన్నాడు. నిరంతరం రాముని భావనలో మునిగిపోయి, దుఃఖతో ఉన్న సీతమ్మ ఈమె యెట్లా అవుతుందని విశ్లేషించుకొన్నాడు.\\ ఈ పద్యాలు శ్రీమద్రామాయణ కల్పవృక్షము, సుందర కాండము, పూర్వరాత్ర ఖండము లోనివి.

like