Friday, 10 April 2020

సువర్ణ సుమన సుజ్ఞేయము - 285 (ఆముక్తమాల్యద: పంచమాశ్వాసము)

వింగడమైన యొక్క వనవీథి గనుంగొనె నీడ సున్నపుం
రంగుటరంగు పచ్చల యరం గయిపో వెలిదమ్మి బావికిం
జెంగట నుల్లసిల్లు తులసీ వనసీమ శుభాంగి నొక్క  బా
లం గురువిందకందళదళప్రతిమాంఘ్రికరోదరాధరన్.

కనుగొని విస్మయం బొదవగా గదియం జని సౌకుమార్యముం 
దను రుచియున్సులక్షణ వితానము దేజము జెల్వు గొంత సే
పనిమిష దృష్టి జూచి యహహా ! యనపత్యున కమ్ముకుందు డే
తనయగ నాకు నీ శిశువు గృప సేసె నటంచు హృష్టుడై.

కొనిపోయి ధర్మగేహిని !
కనురక్తి నొసంగ బొంగి యాయమయును జే
పు నిజస్తన్యంబున లలి
బెనిచెన్గోమొప్ప నిట్లు పెరుగ గ్రమమునన్.

శ్రీకృష్ణదేవరాయలు రచించిన ఆముక్తమాల్యదలోని మూడు పద్యాలు గోదాదేవి వృత్తాంతానికి నాంది పలుకుతాయి.

విష్ణుచిత్తుడు విష్ణుభక్తుడు. శ్రీవిల్లిపుత్తూరులో కొలువున్న శ్రీరంగనాథుని సేవిస్తూ, ప్రతిరోజు మాలాకైంకర్యం చేస్తున్నాడు.

ఒకరోజు అతడు పూలను  సేకరించడం కోసం ఉద్యానవనంలో తిరుగుతున్నాడు. తోటలో ఒక ప్రక్కన    విశాలమైన, సున్నం వేసిన అరుగు ఉంది. అరుగు మీద సమీపంలో ఉన్న చెట్ల ఆకుల నీడ పడి, అరుగు మరకత మణులతో తాపడం చేసినట్లుగా కనపడుతున్నది. అరుగు ప్రక్క తెల్లతామరల   దిగుడుబావి ఉంది బావి ప్రక్కనే ఏపుగా పెరిగిన మొక్కలతో తులసివనం ఉంది తులసివనంలో ఒక పసిపిల్లను విష్ణుచిత్తుడు చూసాడుపసిపిల్ల లేలేత చేతులు, కెంపురంగులో ఉన్న దేహకాంతిని చూస్తే, పసిపిల్ల ఏదో దివ్యలోకానికి చెందినదిగా అనిపిస్తున్నదిపసిబిడ్డను చూడగానే శుభలక్షణాలున్నట్లుగా గ్రహించాడు విష్ణుచిత్తుడు. పసిదాన్ని చూసి, విష్ణుచిత్తుడు, సంతానం లేని తనకు శ్రీరంగనాథుడే పసిబిడ్డను కూతురుగా ప్రసాదించాడని సంతోషించాడు.

ఇక్కడ, ఆచార్య తుమ్మపూడి కోటేశ్వర్రావుగారి సౌందర్యలహరి వ్యాఖ్యానం  ప్రస్తావించటం సముచితంగా ఉంటుంది. ఏదైనా వస్తువును గాని, వ్యక్తిని గాని క్రొత్తగా చూసినప్పుడు కలిగేది ఆశ్చర్యంఅదే వస్తువును గాని, వ్యక్తిని గాని రెండవసారి చూస్తే ఆశ్చర్యం కలుగదుఎప్పుడూ చూసినా తనివి తీరనిది విస్మయంఇది అద్భుతమైన ఒక మానసిక స్థితి.

తులసితోటలో కనపడ్డ పసిబిడ్డ దివ్యశిశువు కనుక, తేజస్సు, శుభలక్షణ వితానం, చెల్వు, రుచి, లోకోత్తరమైన ఆకర్షణ, దివ్యత్వం - ఇవన్నీ అవతార లక్షణాలని ఆచార్యులవారు వ్యాఖ్యానించారు.

విష్ణుచిత్తుడు, బిడ్డను తీసుకుపోయి తన భార్యకు ఇచ్చాడు అమ్మ కూడ ప్రేమతో పొంగిపోయి, పాలు చేపిందిబిడ్డకు పాలిచ్చి, గారాబంగా పెంచసాగింది.  


కంద పద్యంలోని " ధర్మగేహిని "'అనే పదం ' గృహస్థ ధర్మానికి అనుకూలమైన ఇల్లాలు ' అని అర్థం చేసుకోవాలి. అద్వైతంలో సన్యాసాశ్రమానికి, విశిష్టాద్వైతంలో గృహస్థాశ్రమానికి ప్రాముఖ్యత అని, శ్రీరామకృష్ణ పరమ హంస జీవితంలో శారదాదేవి ధర్మగేహిని అని ఆచార్యులవారు వివరించారు.

No comments:

Post a Comment

ప్రియమైన పాఠకులకు నమస్కారపూర్వకంగా ఒక చిన్న మనవి. గూగుల్ వారు బ్లాగులో మార్పులు తేవటం వలన, వ్రాసిన దానిని, ఉన్నదున్నట్లుగా, పద్యపాద విభజన, పేరాగ్రాఫుల విభజనతో పోస్టు చేయటం కష్టంగా మారింది. ఇది బ్లాగులు నిర్వహిస్తున చాలామంది పడుతున్న ఇబ్బంది అని తెలియవస్తున్నది.. సాంకేతిక పరిజ్ఞానం శూన్యమైన నా వంటి వానికి మరీ ఇబ్బందిగా తయారయ్యింది. అయితే, జిజ్ఞాసువులైన పాఠకులు, నాతో పంచుకొనే ఆ రెండు ముక్కలకే ప్రాధాన్య మిస్తారు కానీ, అందచందాలకు కాదనే ప్రగాఢ విశ్వాసంతో, పద్యపాద విభజన ( \ ) గుర్తుతో, పేరాగ్రాఫు విభజన ( \\ ) గుర్తుతో, శీర్షిక ముందు, ( * ) గుర్తుతో, వివరణ ( + ) గుర్తుతో మీ ముందుంచుతున్నాను. ఇది ఇబ్బదికరమే. అయినా, పరిస్థితులు చక్కబడే వరకూ, ఇబ్బందిని సహృదయంతో భరిస్తారని ఆశిస్తున్నాను. * సువర్ణ సుమన సుజ్ఞేయము - 778 ( శ్రీమద్రామాయణ కల్పవృక్షము: సుందర కాండము: పూర్వరాత్ర ఖండము) \ఎవ్వరు వంపరాని ధను వీ దనుజేశ్వరుఁ డేగి వంపగా\ నొవ్వినయట్టిదాని నవనూతనబాలుడు వంచె రాముడా\ యెవ్వడు భార్గవుండు పరమేశ్వర శిష్యుడు మున్ను నిల్వ లే\ దెవ్వరు వానిముందుఁ బరమేశ్వరుడా రఘుమూర్తి తక్కగన్. \ \జనకజ చూడగా నతని శౌర్యము లోకువ కార్తవీర్యుఁ డ\ ర్జునుని పరాక్రమమ్మునకు శూరుడు రాముడు వేయిచేతులం \ దునఁ దనగొడ్డట న్నఱికె నూతన బాలుడు రాము నింక నే\ మనవలె సప్తతాళదళ నాద్భుతముల్ మలినాటి ముచ్చటల్. \ \ఈ యమ యెవ్వరో దితికులేశ్వరు నమ్మినచాన నిద్దురం\ బోయెడు వేళలో మొగలిపొట్టవలెన్ శయనించియున్న ద\ బ్జాయుత ముగ్ధముగ్ధ మధురాకృతి కాదని సీతయైన నీ\ తోయజనేత్ర కాదగును దూరపుభావన చేయకున్నచో.\ \అరరే కన్నుల వ్రేలు చున్నయది దుఃఖాంభోధి నిర్మగ్నయై\ తరుణీరత్నము సీత బ్రాతియుగ నిద్రాశూన్య రక్తాక్షియై\ సరగన్ వాక్కున రామ రామ యనుచు శబ్దించుచున్ మన్మనోం\ తర జీవంబువలెన్ నిరంతర దురంత ప్రౌఢ చింతామతిన్.\ + హనుమంతుడు లంకానగరంలో సీతాన్వేషణ చేస్తున్నాడు. పుష్పకంలో, నిద్రిస్తున్న స్త్రీలు కనుపించారు. అందులో ఒక దివ్యమైన ముఖకవళికలున్న స్త్రీని చూసి, సీత అని భ్రమపడ్డాడు. ఆ తరువాత, నిదానంగా తనలో తాను తర్కించుకొంటున్నాడు.\\ " ఎవ్వరూ వంచలేని శివధనుస్సును వంచటానికి వెళ్ళి, రావణాసురుడు భంగపడ్డాడు. అప్పుడు నూత్నయవ్వనంతో ఉట్టిపడుతున్న యీ రాముడు వెళ్ళి ధనుర్భంగం చేశాడు. పరమేశ్వరుని శిష్యుడైన భార్గవరాముడి ముందు ఒక్క దశరథరాముడు తప్ప యెవరూ నిలువలేకపోయారు.\\ జానకి దృష్టిలో రావణుని పరాక్రమం తక్కువ. ఇక కార్తవీర్యార్జునుని వెయ్యి చేతులను భార్గవరాముడు తన గొడ్డలితో నరికాడు. అటువంటి పరశురాముడి ముందు నిలబడగలిగిన యీ నూత్నయవ్వనంతో వెలుగొందే రాముడిని ఏమనాలి? ఏడు తాటిచెట్లను ఒక్క బాణంతో పెకలించిన అతడి ఆ తరువాత రోజుల్లోని ముచ్చట్లను గురించి యెంతని చెప్పాలి?\\ ఈ తల్లి యెవ్వరోగాని రావణుడిని నమ్ముకొన్న స్త్రీ. నిద్రపోయేటప్పుడు మొగలిపొట్టలాగా పడుకొని ఉంది. అంత లోతుగా పరిశీలన చేయకుండా ఉంటే, పద్మాల వంటి కన్నులు కలిగిన ముగ్ధమనోహరాకృతి సీతాదేవి ఒకవేళా ఈ దివ్యస్త్రీ అయితే కావచ్చునని అనుకోవటానికి ఆస్కారం ఉంది.\\ అయ్యో ! దుఃఖసముద్రంలో మునిగిపోయి, నిద్రలేకపోవటం వల్ల కళ్ళు ఎరుపెక్కి, నిరంతరం ' రామ, రామ ' అని రామనామస్మరణ చేస్తూ, రాముడే తన హృదంతర జీవమని, దుర్భరమైన శోకంతో ఉన్న సీతమ్మ తల్లి రూపం నా కళ్ళకు కనిపిస్తూ ఉంది కదా ! "\\ హనుమంతుడు నిత్య జాగరూకుడు. బుద్ధిమదగ్రగణ్యుడు. విచక్షణాశీలి. అందువల్ల, మొదట మండోదరిని చూసి సీత అని పొరపాటుబడ్డా, వెనక్కి తిరిగి మళ్ళీ ఆలోచించుకొన్నాడు. నిరంతరం రాముని భావనలో మునిగిపోయి, దుఃఖతో ఉన్న సీతమ్మ ఈమె యెట్లా అవుతుందని విశ్లేషించుకొన్నాడు.\\ ఈ పద్యాలు శ్రీమద్రామాయణ కల్పవృక్షము, సుందర కాండము, పూర్వరాత్ర ఖండము లోనివి.

like