Thursday, 14 May 2020

సువర్ణ సుమన సుజ్ఞేయము - 409 (శ్రీనాథుని హరవిలాసము:షష్ఠాశ్వాసము )








పాకశాసనునకు పరిహాసవచనంబుఁ
గాలకేయునకు శృంగారలీల
వైవస్వతునకు భ్రూవల్లరీనటనంబు
కరటిదానవునకుఁ కల్కిచూపు
పాశపాణికిఁ గుచప్రాంతోరుదర్శనం
బంధకాసురునకు నలతి నగవు 
ధననాయకునకు నుత్కంఠావిశేషంబు
మహిషునకును నర్మమర్మకలన

గంధవహునకు సిగ్గు జలంధరునకుఁ
గలికితనము పావకునకుఁ గౌను బలికి
వలపు నటియించుచును వారవార తనకు
దాన వారికి వారికి నైన యట్లు.

అందఱను బ్రమవెట్టుచు నవ్వధూటి
యెవ్వరికిఁ దాను బ్రమయక యెడన యుండె
దానిపై వాలి చొక్కె నందఱ మనములు
గంధఫలి మీద వాలుభృంగముల పగిది.

దేవదానవులు పాలసముద్రం చిలికినపుడు అమృతం పుట్టింది అమృత భాండాన్ని అంధకాసురుడు, కాలకేయుడు, మహిషాసురుడు మొదలైనవారు దొమ్మీ  చేసే తీసుకొనిపోయి, వేరొకచోట వాళ్ళల్లో వాళ్ళు పంచుకోవడానికి సిద్ధమయ్యారుదాయాదుల మధ్య అమృతం పంచుకోవటం కోసం వచ్చిన తగాదాను తీర్చి, పరిస్థితిని చక్కదిద్దే నేర్పు ఒక్క శ్రీహరికే ఉందనిచెప్పి, బ్రహ్మ, శివుడు పని ఆయనకు అప్పచెప్పి, వాళ్ళ త్రోవన వాళ్ళు  అక్కడనుంచి వెళ్ళిపోయారుఅందరూ చూస్తుండగా,   విష్ణువు కూడా అంతర్థానమయ్యాడు.

కొంతసేపటికి,  " దివ్యాకారంబును, దివ్యమాల్యములు, దివ్యాలంకృతుల్, దివ్యవస్త్రాకల్పంబులు దివ్యగంధములు నాహా పుట్ట జేయంగ " ఒక నీలాంభోజపత్రాక్షి మెరుపుతీగలాగా ఆకాశం నుండి కైందకు దిగిందిఅట్లా  దిగిన సుందరాంగి, ఇరుపక్షాలవారిని తన హావభావవిలాసాలతో  భ్రమలో పడవేసిందిదేవదానవు లిద్దరినీ చెరొక వైపున  కూర్చుండబెట్టి:

" ఇంద్రుడితో  పరిహాసపు మాటలు మాట్లాడుతూ. కాలకేయుడి వైపు లీలగా చూస్తూ శృంగారం ఒలకబోసిందిసూర్యుడికి తీగల్లాంటి తన కనురెప్పల నటనం చూపించి, గజాసురుడికి తన కలికితనాన్ని చవి చూపించింది. వరుణునికి, క్షణమాత్రకాలం తన స్తనముల, ఊరువుల ప్రాంత దర్శనం చేయించి, అంధకాసురుడి వైపు ఒక చిరునవ్వు రువ్విందికుబేరుడిలో ఉత్కంఠ రేకెత్తించి, మహిషాసురుడితో నర్మగర్భంగా మాట్లాడింది. వాయుదేవుడి దగ్గర సిగ్గంతా ఒలకబోసి, జలంధరుడికి  ఎక్కడలేని ఆడతనాన్ని చూపించింది.   అగ్నిదేవుడితో నయగారపు మాటలు మాట్లాడిందివాళ్ళందరి మీద ప్రేమ నటిస్తూ, వాళ్ళందరూ తనకు కావలసిన వాళ్ళన్నట్లుగా, తను వాళ్ళందరి దానినన్నట్లుగా, అందరినీ మాయలో పడేసి, తాను మాత్రం వాళ్ళ మాయలో పడకుండా యెడంగా ఉంది.   సంపెంగెపువ్వు మీద వ్రాలిన తుమ్మెదల లాగా, అందరి మనసులూ జగన్మోహిని మీద వ్రాలాయి. " 

నిజానికి, సంపంగిపువ్వుకీ తుమ్మెదలకీ పడదు. అన్ని పూలలోని తేనెను త్రాగే తుమ్మెదలు, సంపంగి పువ్వు మీద మాత్రం వ్రాలవుఅంటే, సుందరాంగి అందరినీ ఊరిస్తున్నది కానీ, గాగన కుసుమం లాగానే ఉండిపోయిందని అర్థం.

సీస పద్యంలో శ్రంగారనైషధకర్త యొక్క శృంగారరసపోషణా చాతుర్యాన్ని, జగన్మోహిని పాత్రచిత్రణలో పుష్కలంగా చూడవచ్చుజగత్తునే మోహింపచేయగల మోహిని రూపురేఖావిలాసాలు, దేవదానవు లిద్దరినీ మాయలో పడవేసిందంటే ఆశ్చర్యం లేదు.

పద్యం శ్రీనాథ కవిసార్వభౌముని హరవిలాసము అనే కావ్యం చతుర్థాశ్వాసంలో ఉంది.










No comments:

Post a Comment

ప్రియమైన పాఠకులకు నమస్కారపూర్వకంగా ఒక చిన్న మనవి. గూగుల్ వారు బ్లాగులో మార్పులు తేవటం వలన, వ్రాసిన దానిని, ఉన్నదున్నట్లుగా, పద్యపాద విభజన, పేరాగ్రాఫుల విభజనతో పోస్టు చేయటం కష్టంగా మారింది. ఇది బ్లాగులు నిర్వహిస్తున చాలామంది పడుతున్న ఇబ్బంది అని తెలియవస్తున్నది.. సాంకేతిక పరిజ్ఞానం శూన్యమైన నా వంటి వానికి మరీ ఇబ్బందిగా తయారయ్యింది. అయితే, జిజ్ఞాసువులైన పాఠకులు, నాతో పంచుకొనే ఆ రెండు ముక్కలకే ప్రాధాన్య మిస్తారు కానీ, అందచందాలకు కాదనే ప్రగాఢ విశ్వాసంతో, పద్యపాద విభజన ( \ ) గుర్తుతో, పేరాగ్రాఫు విభజన ( \\ ) గుర్తుతో, శీర్షిక ముందు, ( * ) గుర్తుతో, వివరణ ( + ) గుర్తుతో మీ ముందుంచుతున్నాను. ఇది ఇబ్బదికరమే. అయినా, పరిస్థితులు చక్కబడే వరకూ, ఇబ్బందిని సహృదయంతో భరిస్తారని ఆశిస్తున్నాను. * సువర్ణ సుమన సుజ్ఞేయము - 778 ( శ్రీమద్రామాయణ కల్పవృక్షము: సుందర కాండము: పూర్వరాత్ర ఖండము) \ఎవ్వరు వంపరాని ధను వీ దనుజేశ్వరుఁ డేగి వంపగా\ నొవ్వినయట్టిదాని నవనూతనబాలుడు వంచె రాముడా\ యెవ్వడు భార్గవుండు పరమేశ్వర శిష్యుడు మున్ను నిల్వ లే\ దెవ్వరు వానిముందుఁ బరమేశ్వరుడా రఘుమూర్తి తక్కగన్. \ \జనకజ చూడగా నతని శౌర్యము లోకువ కార్తవీర్యుఁ డ\ ర్జునుని పరాక్రమమ్మునకు శూరుడు రాముడు వేయిచేతులం \ దునఁ దనగొడ్డట న్నఱికె నూతన బాలుడు రాము నింక నే\ మనవలె సప్తతాళదళ నాద్భుతముల్ మలినాటి ముచ్చటల్. \ \ఈ యమ యెవ్వరో దితికులేశ్వరు నమ్మినచాన నిద్దురం\ బోయెడు వేళలో మొగలిపొట్టవలెన్ శయనించియున్న ద\ బ్జాయుత ముగ్ధముగ్ధ మధురాకృతి కాదని సీతయైన నీ\ తోయజనేత్ర కాదగును దూరపుభావన చేయకున్నచో.\ \అరరే కన్నుల వ్రేలు చున్నయది దుఃఖాంభోధి నిర్మగ్నయై\ తరుణీరత్నము సీత బ్రాతియుగ నిద్రాశూన్య రక్తాక్షియై\ సరగన్ వాక్కున రామ రామ యనుచు శబ్దించుచున్ మన్మనోం\ తర జీవంబువలెన్ నిరంతర దురంత ప్రౌఢ చింతామతిన్.\ + హనుమంతుడు లంకానగరంలో సీతాన్వేషణ చేస్తున్నాడు. పుష్పకంలో, నిద్రిస్తున్న స్త్రీలు కనుపించారు. అందులో ఒక దివ్యమైన ముఖకవళికలున్న స్త్రీని చూసి, సీత అని భ్రమపడ్డాడు. ఆ తరువాత, నిదానంగా తనలో తాను తర్కించుకొంటున్నాడు.\\ " ఎవ్వరూ వంచలేని శివధనుస్సును వంచటానికి వెళ్ళి, రావణాసురుడు భంగపడ్డాడు. అప్పుడు నూత్నయవ్వనంతో ఉట్టిపడుతున్న యీ రాముడు వెళ్ళి ధనుర్భంగం చేశాడు. పరమేశ్వరుని శిష్యుడైన భార్గవరాముడి ముందు ఒక్క దశరథరాముడు తప్ప యెవరూ నిలువలేకపోయారు.\\ జానకి దృష్టిలో రావణుని పరాక్రమం తక్కువ. ఇక కార్తవీర్యార్జునుని వెయ్యి చేతులను భార్గవరాముడు తన గొడ్డలితో నరికాడు. అటువంటి పరశురాముడి ముందు నిలబడగలిగిన యీ నూత్నయవ్వనంతో వెలుగొందే రాముడిని ఏమనాలి? ఏడు తాటిచెట్లను ఒక్క బాణంతో పెకలించిన అతడి ఆ తరువాత రోజుల్లోని ముచ్చట్లను గురించి యెంతని చెప్పాలి?\\ ఈ తల్లి యెవ్వరోగాని రావణుడిని నమ్ముకొన్న స్త్రీ. నిద్రపోయేటప్పుడు మొగలిపొట్టలాగా పడుకొని ఉంది. అంత లోతుగా పరిశీలన చేయకుండా ఉంటే, పద్మాల వంటి కన్నులు కలిగిన ముగ్ధమనోహరాకృతి సీతాదేవి ఒకవేళా ఈ దివ్యస్త్రీ అయితే కావచ్చునని అనుకోవటానికి ఆస్కారం ఉంది.\\ అయ్యో ! దుఃఖసముద్రంలో మునిగిపోయి, నిద్రలేకపోవటం వల్ల కళ్ళు ఎరుపెక్కి, నిరంతరం ' రామ, రామ ' అని రామనామస్మరణ చేస్తూ, రాముడే తన హృదంతర జీవమని, దుర్భరమైన శోకంతో ఉన్న సీతమ్మ తల్లి రూపం నా కళ్ళకు కనిపిస్తూ ఉంది కదా ! "\\ హనుమంతుడు నిత్య జాగరూకుడు. బుద్ధిమదగ్రగణ్యుడు. విచక్షణాశీలి. అందువల్ల, మొదట మండోదరిని చూసి సీత అని పొరపాటుబడ్డా, వెనక్కి తిరిగి మళ్ళీ ఆలోచించుకొన్నాడు. నిరంతరం రాముని భావనలో మునిగిపోయి, దుఃఖతో ఉన్న సీతమ్మ ఈమె యెట్లా అవుతుందని విశ్లేషించుకొన్నాడు.\\ ఈ పద్యాలు శ్రీమద్రామాయణ కల్పవృక్షము, సుందర కాండము, పూర్వరాత్ర ఖండము లోనివి.

like