Saturday, 23 May 2020

సువర్ణ సుమన సుజ్ఞేయము - 450 (తిక్కన భారతము: సౌప్తికపర్వం: ప్రథమాశ్వాసం)















కొన్నిటి కంఠముల్ నులుపుఁ గొన్నిటి కాళులు ద్రుంచు నుగ్రతం
గొన్నిటి పక్షముల్ నఱకుఁ గొన్నిటి పొట్టలు వ్రచ్చు లీలమైఁ
గొన్నిటి నప్పళించుకొని కోలెముకల్  నుఱుమాడు, నిట్టు
య్యన్నిటి నయ్యులూకము రయం బెసఁగన్ వధియించె భూవరా

పాండునరేంద్రనందనుల బాంధవపుత్రయుతంబుగాఁగ ను
ద్దండత నే వధింతు నని దర్పమెలర్పఁగ గౌరవాధినా
థుండు వినంగఁ బల్కితిని, దుర్దమ దోర్బలు లమ్మహాత్మకుల్
గండున బెట్టు పైఁ బడుట కార్యము గాదు తలంచి చూడఁగన్.


కోలెముకల్ (కోల + ఎముకల్) = వెన్నెముకలు
ఉలూకము = గ్రుడ్లగూబ

సంజయుడు ధృతరాష్ట్రునికి ఎప్పటికప్పుడు యుద్ధరంగంలో విశేషాలను చెబుతున్నాడు.

దుర్యోధనుడు తొడలు విరిగి పడి ఉండటాన్ని చూసిన అశ్వత్థామ తీవ్ర మనస్తాపం చెందాడుకురురాజుకి ఇచ్చిన మాట ప్రకారం అపాండవం చేయాలని యోచిస్తున్నాడు. రాత్రి, కృపాచార్యుడు, కృతవర్మలతో కలిసి వెళ్ళి  చాటుగా పాండవుల శిబిరంలోని మహోత్సాహాన్ని గమనించాడుఏం చేయాలో తోచక, ఒక మడుగు దగ్గరకు వెళ్ళి దాహం తీర్చుకొని, దగ్గరగా ఉన్న చెట్టు క్రింద ముగ్గురూ పడుకున్నారుకృపుడు, కృతవర్మ నిద్రపోయినా కూడా, అశ్వత్థామకు ఆలోచనలతో నిద్ర పట్టక, చెట్టుతొర్రలో నిద్రిస్తున్న కాకులను చూస్తూ పడుకున్నాడుఇంతలో ఒక గ్రుడ్లగూబ ఆహారం కోసం వెతుకుతూ వచ్చింది. చెట్టుతొర్రలో నిద్రిస్తున్న కాకులను చూసింది. తన అవయవా లన్నింటినీ ముడుచుకొని, చప్పుడు చేయకుండా అక్కడకు వెళ్ళింది.  

సంజయుడు గ్రుడ్లగూబ కావించిన మారణకాండను వివరిస్తున్నాడు.

" ధృతరాష్ట్ర మహారాజా! అట్లా వెళ్ళిన గ్రుడ్లగూబ కొన్ని కాకుల పీకలు నులిమిందికొన్నింటికి కాళ్ళు విరగ్గొట్టింది. కొన్నిటి రెక్కలు కత్తిరించింది. కొన్నిటి పొట్టలు చీల్చిందికొన్నిటి వెన్నెముకలు పొడిపొడి చేసింది. విధంగా గ్రుడ్లగూబ మారణహోమం చేసింది.

అది చూసిన అశ్వత్థామ, పాండవుల మీద పగ తీర్చుకోవడానికి ఒక ఉపాయం దొరికినందుకు చాలా సంతోషించాడుగ్రుడ్లగూబ తనకు కర్తవ్యాన్ని ఉపదేశించిందనీ, పక్షి చేసినట్లుగానే తాను కూడా శత్రువులను నిద్రపోతూ ఉండగా చంపాలని నిశ్చయించుకున్నాడు

అశ్వత్థామ తనలో ఇలా వితర్కించుకున్నాడు.

" పాందవులందరినీపిల్లలు, బంధువులతో సహా చంపుతానని కురురాజుకి మాట ఇచ్చాను. మహాత్ములైన పాండవులు అరివీర భయంకరులు. అందువల్ల మొండిగా వాళ్ళను ముఖాముఖి ఎదుర్కొనడం మంచిది కాదు. "

అశ్వత్థామకు పాండవులు ధర్మపరులని తెలుసు. అందుకే, వారి పరాక్రమాన్ని ఉగ్గడిస్తూ, వారు మహాత్ములని పేర్కొన్నాడుఅయితే, అశ్వత్థామకు మృతుడైన తన తండ్రి ద్రోణుని శిరస్సును ఖండించిన ధృష్టద్యుమ్నుని మీద చాలా కోపంగా ఉంది. దానికి తోడు, తొడలు విరిగి పడి ఉన్న కురుసార్వభౌముడి దీనావస్థ దుస్సహమయింది. అందుకనే ఇంతటి అమానుషాన్ని తలపోస్తున్నాడు.

పై రెండు పద్యాలు శ్రీమదాంధ్ర మహాభారతము, సౌప్తికపర్వం, ప్రథమాశ్వాసంలో ఉన్నాయి









No comments:

Post a Comment

ప్రియమైన పాఠకులకు నమస్కారపూర్వకంగా ఒక చిన్న మనవి. గూగుల్ వారు బ్లాగులో మార్పులు తేవటం వలన, వ్రాసిన దానిని, ఉన్నదున్నట్లుగా, పద్యపాద విభజన, పేరాగ్రాఫుల విభజనతో పోస్టు చేయటం కష్టంగా మారింది. ఇది బ్లాగులు నిర్వహిస్తున చాలామంది పడుతున్న ఇబ్బంది అని తెలియవస్తున్నది.. సాంకేతిక పరిజ్ఞానం శూన్యమైన నా వంటి వానికి మరీ ఇబ్బందిగా తయారయ్యింది. అయితే, జిజ్ఞాసువులైన పాఠకులు, నాతో పంచుకొనే ఆ రెండు ముక్కలకే ప్రాధాన్య మిస్తారు కానీ, అందచందాలకు కాదనే ప్రగాఢ విశ్వాసంతో, పద్యపాద విభజన ( \ ) గుర్తుతో, పేరాగ్రాఫు విభజన ( \\ ) గుర్తుతో, శీర్షిక ముందు, ( * ) గుర్తుతో, వివరణ ( + ) గుర్తుతో మీ ముందుంచుతున్నాను. ఇది ఇబ్బదికరమే. అయినా, పరిస్థితులు చక్కబడే వరకూ, ఇబ్బందిని సహృదయంతో భరిస్తారని ఆశిస్తున్నాను. * సువర్ణ సుమన సుజ్ఞేయము - 778 ( శ్రీమద్రామాయణ కల్పవృక్షము: సుందర కాండము: పూర్వరాత్ర ఖండము) \ఎవ్వరు వంపరాని ధను వీ దనుజేశ్వరుఁ డేగి వంపగా\ నొవ్వినయట్టిదాని నవనూతనబాలుడు వంచె రాముడా\ యెవ్వడు భార్గవుండు పరమేశ్వర శిష్యుడు మున్ను నిల్వ లే\ దెవ్వరు వానిముందుఁ బరమేశ్వరుడా రఘుమూర్తి తక్కగన్. \ \జనకజ చూడగా నతని శౌర్యము లోకువ కార్తవీర్యుఁ డ\ ర్జునుని పరాక్రమమ్మునకు శూరుడు రాముడు వేయిచేతులం \ దునఁ దనగొడ్డట న్నఱికె నూతన బాలుడు రాము నింక నే\ మనవలె సప్తతాళదళ నాద్భుతముల్ మలినాటి ముచ్చటల్. \ \ఈ యమ యెవ్వరో దితికులేశ్వరు నమ్మినచాన నిద్దురం\ బోయెడు వేళలో మొగలిపొట్టవలెన్ శయనించియున్న ద\ బ్జాయుత ముగ్ధముగ్ధ మధురాకృతి కాదని సీతయైన నీ\ తోయజనేత్ర కాదగును దూరపుభావన చేయకున్నచో.\ \అరరే కన్నుల వ్రేలు చున్నయది దుఃఖాంభోధి నిర్మగ్నయై\ తరుణీరత్నము సీత బ్రాతియుగ నిద్రాశూన్య రక్తాక్షియై\ సరగన్ వాక్కున రామ రామ యనుచు శబ్దించుచున్ మన్మనోం\ తర జీవంబువలెన్ నిరంతర దురంత ప్రౌఢ చింతామతిన్.\ + హనుమంతుడు లంకానగరంలో సీతాన్వేషణ చేస్తున్నాడు. పుష్పకంలో, నిద్రిస్తున్న స్త్రీలు కనుపించారు. అందులో ఒక దివ్యమైన ముఖకవళికలున్న స్త్రీని చూసి, సీత అని భ్రమపడ్డాడు. ఆ తరువాత, నిదానంగా తనలో తాను తర్కించుకొంటున్నాడు.\\ " ఎవ్వరూ వంచలేని శివధనుస్సును వంచటానికి వెళ్ళి, రావణాసురుడు భంగపడ్డాడు. అప్పుడు నూత్నయవ్వనంతో ఉట్టిపడుతున్న యీ రాముడు వెళ్ళి ధనుర్భంగం చేశాడు. పరమేశ్వరుని శిష్యుడైన భార్గవరాముడి ముందు ఒక్క దశరథరాముడు తప్ప యెవరూ నిలువలేకపోయారు.\\ జానకి దృష్టిలో రావణుని పరాక్రమం తక్కువ. ఇక కార్తవీర్యార్జునుని వెయ్యి చేతులను భార్గవరాముడు తన గొడ్డలితో నరికాడు. అటువంటి పరశురాముడి ముందు నిలబడగలిగిన యీ నూత్నయవ్వనంతో వెలుగొందే రాముడిని ఏమనాలి? ఏడు తాటిచెట్లను ఒక్క బాణంతో పెకలించిన అతడి ఆ తరువాత రోజుల్లోని ముచ్చట్లను గురించి యెంతని చెప్పాలి?\\ ఈ తల్లి యెవ్వరోగాని రావణుడిని నమ్ముకొన్న స్త్రీ. నిద్రపోయేటప్పుడు మొగలిపొట్టలాగా పడుకొని ఉంది. అంత లోతుగా పరిశీలన చేయకుండా ఉంటే, పద్మాల వంటి కన్నులు కలిగిన ముగ్ధమనోహరాకృతి సీతాదేవి ఒకవేళా ఈ దివ్యస్త్రీ అయితే కావచ్చునని అనుకోవటానికి ఆస్కారం ఉంది.\\ అయ్యో ! దుఃఖసముద్రంలో మునిగిపోయి, నిద్రలేకపోవటం వల్ల కళ్ళు ఎరుపెక్కి, నిరంతరం ' రామ, రామ ' అని రామనామస్మరణ చేస్తూ, రాముడే తన హృదంతర జీవమని, దుర్భరమైన శోకంతో ఉన్న సీతమ్మ తల్లి రూపం నా కళ్ళకు కనిపిస్తూ ఉంది కదా ! "\\ హనుమంతుడు నిత్య జాగరూకుడు. బుద్ధిమదగ్రగణ్యుడు. విచక్షణాశీలి. అందువల్ల, మొదట మండోదరిని చూసి సీత అని పొరపాటుబడ్డా, వెనక్కి తిరిగి మళ్ళీ ఆలోచించుకొన్నాడు. నిరంతరం రాముని భావనలో మునిగిపోయి, దుఃఖతో ఉన్న సీతమ్మ ఈమె యెట్లా అవుతుందని విశ్లేషించుకొన్నాడు.\\ ఈ పద్యాలు శ్రీమద్రామాయణ కల్పవృక్షము, సుందర కాండము, పూర్వరాత్ర ఖండము లోనివి.

like