సువర్ణ సుమన సుజ్ఞేయము - 760 (శ్రీమద్రామాయణ కల్పవృక్షము: సుందర కాండము: పూర్వరాత్ర ఖండము)

దిమ్ము ఘటిల్లునట్లు పదిదిక్కులఁ గౌగిట వేసికొంచుఁ జూ 

ర్ణమ్ముగఁ జేయఁ గల్గునొ యనం జను బాహవ పాటవంబుతో 

నిమ్ముగ నిద్రపోవునపుడేనియు వీడు భయంకరుండు న

బ్రమ్ముగ సుందరుండును బ్రబంధ సమాహిత దేహయష్టిమై.

వానిఁగన్న పారవశ్యంబు సడలిన 

యంత హనుమ కనియె ప్రాంతశయ్య

శయ్యయందు సర్వ సౌందర్యమును బ్రోవు

చేసి బొమ్మఁగాగఁ జేసి రనగ.

 అతని యూహలోన నందమన్నను జూచి

నంతలోన శీల మవఘళించు

వినయ మొప్పు నంగవిన్యాసవైఖరి 

తల్లిభావ మెచట తాండవించు.

జలజములున్ నిశాకరుడు సంపెగపూవు కిసాలయంబు దొం

డలు నవశంఖమున్ గమలనాళము లీదృశసర్వమైన పొ

ల్పులు సరిపోవగా శిఖరభూత మచంచల భావసూచి మం

జులమగు నొక్కరేఖ పొడసూపవలెన్ దరుణీ తనూలతన్.

అది సతి జన్మకున్ మొదలిప్రాణము నాల్గగు ధర్మవర్ణ సం

పద కుదు రాత్మధర్మ పరిపాలక మద్ది సనాతనంబు న

య్యది కృతమైన కాలమున కాదినిదానము నచ్చమైన యా

మొదలిఁటి తల్లిలక్షణము పొల్చు జగజ్జననీ స్వరూపమై.

హనుమ లంకానగరంలో సీతాన్వేషణ చేస్తున్న సమయంలో  నిద్రిస్తున్న రావణుడిని చూసి ఆశ్చర్యచకితుడయ్యాడు.  హనుమ మనసులో ఇలా అనుకొన్నాడు.

" చూసినవాడి తల దిమ్మెక్కేటట్లుగా, పది  దిక్కులనూ కౌగిట్లో బిగించి పిండి చేయగలడన్నట్లున్న  విశాలమైన (ఇరువది) చేతులతో, నిద్రపోతున్నప్పుడు కూడా అతి భయంకరంగా కనపడుతున్నాడు రావణుడు.  కానీ, ఆశ్చర్యంగా,   కావ్యములలో వర్ణించినట్లు చక్కగా సరిపోయినట్లున్న దేహప్రమాణంతో చూడటానికి అందంగా ఉన్నాడు.

రావణుడిని మొదటిసారి చూసిన పారవశ్యం నుంచి తేరుకొన్న హనుమ, అక్కడ ఒక మంచం చూశాడు.  ఆ మంచం మీద, సౌదర్యాన్నంతా పోగుచేసి బొమ్మను తయారుచేశారా అన్నట్లున్న ఒక స్త్రీని చూసాడు.

హనుమ ఊహలో అందమంటే చూడగానే కొట్టొచ్చినట్లు కనపడే శీలం.  వినయం ఉట్టిపడే శరీరావయవముల కదలికను బట్టి, యెక్కడ మాతృభావన తాడవిస్తుందో, వానిని బట్టి, అక్కడ నిజమైన సౌందర్యం భాసిస్తుందని హనుమ భావన.

తామరపూవుల వంటి కళ్ళు, నిండు చంద్రుని వంటి ముఖము, సంపెంగ వంటి ముక్కు,  చిగురుటాకులవలె నునుపైన చెక్కిళ్ళు, దొండ పండ్ల వంటి పెదవులు, శంఖం వంటి కంఠం, తామరతూడుల వంటి చేతులు - యీ రకమైన పోలికలు సరిపోయి, అన్నిటికంటె మకుటాయమైనటువంటిది, అచంచలమైన భావాన్ని సూచించేది, మంజులమైన, దివ్యమైన ఒక భావన, స్త్రీగత తనూసౌందర్యంలో భాసించాలి.  అదే మాతృభావన.  అదే నిజమైన సౌందర్యం. 

స్త్రీ జన్మ  కది ఆయువుపట్టు. నాలుగు వర్ణాలతో కూడి ఉన్న మానవధర్మానికి అది పాదు వంటిది. అది యెవరికి వారుగా పాటించవలసినది. అది సనాతనమయినది.  కృతయుగంలో నాలుగు పాదాల ధర్మం నడవటానికి అదే ఆధారం.   స్వచ్ఛమైనటువంటిది, సృష్టికి ఆధారభూతమైనటువంటిది అయిన ఆ మాతృభావన జగజ్జనని రూపంగా భాసిల్లుతుంది. "

భారతీయమైన సనాతనధర్మం, స్త్రీని మాతృస్వరూపంగా భావిస్తుంది.  తైత్తరీయోపనిషత్తు " మాతృదేవోభవ " అని మాతృస్వరూపానికి పెద్దపీట వేసింది. భాగవతం, అన్యస్త్రీ లెవరైనా ఎదురుగా వస్తే, ప్రహ్లాదుడు మాతృభావంతో, తలవంచుకొని ప్రక్కకు తొలగి పోయేవాడని చెప్పింది. ఇది అనాది నుంచి వస్తున్న భావన. హనుమ ఉద్దేశ్యంలో స్త్రీగత సౌందర్యమంతా ఆమె శీలం లోను, తల్లిలక్షణం లోను ఉన్నదని ఘంటాపథంగా చెప్పాడు.

లలితాసహస్రనామాల్లోను జగన్మాతను ప్రప్రథమంగా " శ్రీమాత " అని వర్ణించటం చూస్తే, స్త్రీ యొక్క ఔన్నత్యం, దానిని భాసమానం చేసిన సనాతనధర్మం యొక్క విశిష్టత తేటతెల్లమౌతుంది.  

సర్వ శాస్త్రముల ఆధారంగా కూడా, స్త్రీతనూగత  సమాహిత  సౌందర్యంతో పాటు, దానికి వన్నె తెస్తూ, మాతృభావన అనే శీలసంపదతో, స్త్రీ సర్వజనసంపూజ్య అవుతుందనేది నిర్వివాదాంశం. 

" శ్రీమాత " అన్న మాతృభావనతో మొదలైన లలితాసహస్రనామాల  వర్ణనలో అమ్మవారిని సగుణాకారిణిగా వర్ణించడం జరిగింది.  ఉదాహరణకు, అమ్మవారి నాసిక సంపెంగపూవు వలె నున్నదని (నవచంపక పుష్పాభ నాసాదండవిరాజితా), పెదవులు పగడపు, దొండపండు యొక్క ఎఱ్ఱదనాన్ని మించి అతిశయిస్తునాయని వర్ణించబడింది. సీతామహాదేవి సాక్షాన్మహేశ్వరీ స్వరూపం. 

ఈ పద్యాలు శ్రీమద్రామాయణ కల్పవృక్షము, సుందర కాండము, పూర్వరాత్ర ఖండము లోనివి.