Friday, 31 January 2020

సువర్ణ సుమన సుజ్ఞేయము - 46. (కుమారసంభవము)

స్ఫురదరుణాధరోరురుచి బొంది కరంబును రక్తుడై సితే
తరనయనాతిభాతి నసితద్యుతి జెల్వుగ నొంది నిర్మలో
త్కర దరహాసదీధితి సితప్రభ దాల్చి, మహేశ్వరుండు త్రై
పురుషము దానయైనగతి బొల్చె బురాంగన లోలి జూచుచోన్.

పద్యం నన్నెచోడదేవకృత కుమారసంభవము అష్టమాశ్వాసము లోనిదిశివుడు పార్వతిని పరిణయమాడడానికి ఓషధీప్రస్థపురానికి వచ్చినపుడు, పురాంగనలు మైమరచిపోయి శివుని చూస్తున్న సందర్భము లోనిది.

పురస్త్రీలు శివుని చూస్తున్నప్పుడు, వారి యెఱ్ఱని క్రింది పెదవి కాంతులు అతని పై బడి, మిక్కిలి యెఱ్ఱని వాడయిన బ్రహ్మగాను, వారి కనుల నల్లని కాంతిచే, విష్ణువుగను, వారి నిర్మలమయిన చిరునవ్వు తెల్లని కాంతిచే మహేశ్వరుడుగను - త్రిమూర్తిత్వమును దాల్చి - ప్రకాశించాడు.

  క్రింది పద్యము  ఎఱ్ఱనకృత ఆంధ్రమహాభారతాంతర్గత అరణ్యపర్వ శేషము లోనిది.

స్ఫురదరుణాంశురాగరుచి బొంపిరివోయి నిరస్తనీరదా
వరణము లై దళత్కమలవైభవజృంభణ ముల్లసిల్ల ను
ద్ధురతరహంససారసమధువ్రతనిస్వనముల్ సెలంగగా
గరము వెలింగె వాసరముఖంబులు శారదవేళ జూడగన్.

శరత్కాలంలో సూర్యోదయ సమయం కన్నుల పండువుగా ఉంటుందివర్షకాలపు కారుమేఘాలు తొలగిపోయి, బాలభానుడి అరుణకిరణాలు భూమిపై పడుతుంటాయిసరోవరాల్లోని పద్మాలు వికసిస్తాయిహంసలు, బెగ్గురుపిట్టలు, తుమ్మెదలు కమనీయ సంగీతాన్ని వినిపిస్తుంటాయి.

శరత్కాలపు రాత్రులను వర్ణించిన నన్నయగారి  "శారదరాత్రులుజ్వలలసత్తర తారకహార పంక్తులన్ " అనే పద్యము నడకలో సాగిన " స్ఫురదరుణాంశురాగరుచి బొంపిరి వోయి " పద్యము, నన్నెచోడుని కుమారసంభవము, అష్టాశ్వాసములోని  " స్ఫురదరుణాధరోరురుచి బొంది కరంబును " పద్యము దగ్గరకు వచ్చేటప్పటికి ఒక్కసారిగా గుర్తుకు వచ్చిందిఎఱ్ఱనకు ముందువాడయిన నన్నెచోడుని కవిత్వపు వెలుగు ప్రబంధపరమేశ్వరుని పైన  పడినదాఏమో......?  కానీ, ఇద్దరు మహాకవుల గంటముల నుండి జాలువారినవి యీ తేనెవాకలు అనడము నిర్వివాదాంశము.





No comments:

Post a Comment

ప్రియమైన పాఠకులకు నమస్కారపూర్వకంగా ఒక చిన్న మనవి. గూగుల్ వారు బ్లాగులో మార్పులు తేవటం వలన, వ్రాసిన దానిని, ఉన్నదున్నట్లుగా, పద్యపాద విభజన, పేరాగ్రాఫుల విభజనతో పోస్టు చేయటం కష్టంగా మారింది. ఇది బ్లాగులు నిర్వహిస్తున చాలామంది పడుతున్న ఇబ్బంది అని తెలియవస్తున్నది.. సాంకేతిక పరిజ్ఞానం శూన్యమైన నా వంటి వానికి మరీ ఇబ్బందిగా తయారయ్యింది. అయితే, జిజ్ఞాసువులైన పాఠకులు, నాతో పంచుకొనే ఆ రెండు ముక్కలకే ప్రాధాన్య మిస్తారు కానీ, అందచందాలకు కాదనే ప్రగాఢ విశ్వాసంతో, పద్యపాద విభజన ( \ ) గుర్తుతో, పేరాగ్రాఫు విభజన ( \\ ) గుర్తుతో, శీర్షిక ముందు, ( * ) గుర్తుతో, వివరణ ( + ) గుర్తుతో మీ ముందుంచుతున్నాను. ఇది ఇబ్బదికరమే. అయినా, పరిస్థితులు చక్కబడే వరకూ, ఇబ్బందిని సహృదయంతో భరిస్తారని ఆశిస్తున్నాను. * సువర్ణ సుమన సుజ్ఞేయము - 778 ( శ్రీమద్రామాయణ కల్పవృక్షము: సుందర కాండము: పూర్వరాత్ర ఖండము) \ఎవ్వరు వంపరాని ధను వీ దనుజేశ్వరుఁ డేగి వంపగా\ నొవ్వినయట్టిదాని నవనూతనబాలుడు వంచె రాముడా\ యెవ్వడు భార్గవుండు పరమేశ్వర శిష్యుడు మున్ను నిల్వ లే\ దెవ్వరు వానిముందుఁ బరమేశ్వరుడా రఘుమూర్తి తక్కగన్. \ \జనకజ చూడగా నతని శౌర్యము లోకువ కార్తవీర్యుఁ డ\ ర్జునుని పరాక్రమమ్మునకు శూరుడు రాముడు వేయిచేతులం \ దునఁ దనగొడ్డట న్నఱికె నూతన బాలుడు రాము నింక నే\ మనవలె సప్తతాళదళ నాద్భుతముల్ మలినాటి ముచ్చటల్. \ \ఈ యమ యెవ్వరో దితికులేశ్వరు నమ్మినచాన నిద్దురం\ బోయెడు వేళలో మొగలిపొట్టవలెన్ శయనించియున్న ద\ బ్జాయుత ముగ్ధముగ్ధ మధురాకృతి కాదని సీతయైన నీ\ తోయజనేత్ర కాదగును దూరపుభావన చేయకున్నచో.\ \అరరే కన్నుల వ్రేలు చున్నయది దుఃఖాంభోధి నిర్మగ్నయై\ తరుణీరత్నము సీత బ్రాతియుగ నిద్రాశూన్య రక్తాక్షియై\ సరగన్ వాక్కున రామ రామ యనుచు శబ్దించుచున్ మన్మనోం\ తర జీవంబువలెన్ నిరంతర దురంత ప్రౌఢ చింతామతిన్.\ + హనుమంతుడు లంకానగరంలో సీతాన్వేషణ చేస్తున్నాడు. పుష్పకంలో, నిద్రిస్తున్న స్త్రీలు కనుపించారు. అందులో ఒక దివ్యమైన ముఖకవళికలున్న స్త్రీని చూసి, సీత అని భ్రమపడ్డాడు. ఆ తరువాత, నిదానంగా తనలో తాను తర్కించుకొంటున్నాడు.\\ " ఎవ్వరూ వంచలేని శివధనుస్సును వంచటానికి వెళ్ళి, రావణాసురుడు భంగపడ్డాడు. అప్పుడు నూత్నయవ్వనంతో ఉట్టిపడుతున్న యీ రాముడు వెళ్ళి ధనుర్భంగం చేశాడు. పరమేశ్వరుని శిష్యుడైన భార్గవరాముడి ముందు ఒక్క దశరథరాముడు తప్ప యెవరూ నిలువలేకపోయారు.\\ జానకి దృష్టిలో రావణుని పరాక్రమం తక్కువ. ఇక కార్తవీర్యార్జునుని వెయ్యి చేతులను భార్గవరాముడు తన గొడ్డలితో నరికాడు. అటువంటి పరశురాముడి ముందు నిలబడగలిగిన యీ నూత్నయవ్వనంతో వెలుగొందే రాముడిని ఏమనాలి? ఏడు తాటిచెట్లను ఒక్క బాణంతో పెకలించిన అతడి ఆ తరువాత రోజుల్లోని ముచ్చట్లను గురించి యెంతని చెప్పాలి?\\ ఈ తల్లి యెవ్వరోగాని రావణుడిని నమ్ముకొన్న స్త్రీ. నిద్రపోయేటప్పుడు మొగలిపొట్టలాగా పడుకొని ఉంది. అంత లోతుగా పరిశీలన చేయకుండా ఉంటే, పద్మాల వంటి కన్నులు కలిగిన ముగ్ధమనోహరాకృతి సీతాదేవి ఒకవేళా ఈ దివ్యస్త్రీ అయితే కావచ్చునని అనుకోవటానికి ఆస్కారం ఉంది.\\ అయ్యో ! దుఃఖసముద్రంలో మునిగిపోయి, నిద్రలేకపోవటం వల్ల కళ్ళు ఎరుపెక్కి, నిరంతరం ' రామ, రామ ' అని రామనామస్మరణ చేస్తూ, రాముడే తన హృదంతర జీవమని, దుర్భరమైన శోకంతో ఉన్న సీతమ్మ తల్లి రూపం నా కళ్ళకు కనిపిస్తూ ఉంది కదా ! "\\ హనుమంతుడు నిత్య జాగరూకుడు. బుద్ధిమదగ్రగణ్యుడు. విచక్షణాశీలి. అందువల్ల, మొదట మండోదరిని చూసి సీత అని పొరపాటుబడ్డా, వెనక్కి తిరిగి మళ్ళీ ఆలోచించుకొన్నాడు. నిరంతరం రాముని భావనలో మునిగిపోయి, దుఃఖతో ఉన్న సీతమ్మ ఈమె యెట్లా అవుతుందని విశ్లేషించుకొన్నాడు.\\ ఈ పద్యాలు శ్రీమద్రామాయణ కల్పవృక్షము, సుందర కాండము, పూర్వరాత్ర ఖండము లోనివి.

like